آلزایمر

آلزایمر چیست؟

بیماری آلزایمر، یک بیماری تحلیل برنده بافت مغز است که عمدتاً در افراد سالمند رخ می دهد و موجب شکل گیری علائمی مثل کاهش عملکرد شناختی، حافظه، تکلم و در نهایت مشکلات حسی و حرکتی در فرد می شود و شروع آن تدریجی و پیشرفتی مدام دارد در بیماری دمانس به تدریج حافظه و توانایی های ذهنی دیگر مانند تفکر ، استدلال و قضاوت فرد تحت تاثیر قرار می گیرد و باعث می شود که سالمند یا فرد دارای آلزایمر در انجام وظایف روزانه زندگی  با مشکل مواجه شود.

سیر بیماری:

به طور کلی، سیر بیماری را در اغلب موارد می توان به سه بخش تقسیم نمود:

 مراحل اولیه (شامل ۱ الی ۲ سال)،

مراحل میانی (شامل ۲ الی ۵ سال)  

مراحل پیشرفته ( ۵ الی ۲۰ سال)

آلزایمر

اثرات بیماری آلزایمر:

معمولا روند آسیب مغر در این بیماری از حافظه کوتاه مدت شروع می شود و سپس با درگیر شدن قسمت های مختلف مغز، طیف وسیعی از علائم متفاوت ایجاد می شود که می توان آنها را در ۳ گروه کلی طبقه بندی نمود:

اختلالات شناختی:

  • ضعف در حافظه و فراموش نمودن مطالب

  • اختلال در زبان( بیان و یا درک کلمات

  • اختلال در تفکر( بروز هذیان، آسیب در تفکرات انتزاعی و…)

  • توانایی در قضاوت و استدلال

  • اختلال در جهت یابی در وقوف به زمان و مکان

  • اختلال در تصمیم گیری و حل مسئله

  • اختلال در یادگیری مطالب جدید

  • کاهش توجه و تمرکز

  • اختلال در خواندن، نوشتن و محاسبه

اختلالات خلقی/ روانی:   

  • آشفتگی و بی ثباتی خلق و تحریک پذیری

  • ترس و اضراب، افسردگی یا بی تفاوتی

  • از دست دادن علایق و لذتهای گذشته

  • ضعف تدریجی عواطف

  • سوظن،شکاکیت، بی اعتمادی

  • بی خوابی و آشفتگی خواب

  • خندیدن و گریستن یکباره و بی دلیل

اختلالات رفتاری:

  • رفتار آشفته و غیر قابل پیش بینی

  • بی قراری و پرسه زدن بی هدف یا بی حرکت یکجا نشستن

  • سرگردانی و خارج شدن از منزل و گم شدن

  • پرخاشگری و رفتار تهاجمی، لجبازی و مخالفت ورزیدن

  • وابستگی شدید به مراقب( او چون سایه به دنبال شما می باشد)

  • غروب زدگی( افزایش بی قراری در هنگام غروب)

  • بروز رفتارهای وسواس گونه

  • تکرار یک رفتار و یا بیان یک عبارت به صورت مکرر

  • برداشتن وسایل دیگران و پنهان نمودن آنها

  • تغییر تدریجی شخصیت بیمار، اختلال در رفتارهای جنسی

  • مخفی و انبار نمودن وسایل یا خوراکی ها

  • کاهش تعادل فیزیکی یا مهارت های حرکتی و هماهنگی میان آنها در راه رفتن، غذا خوردن، لباس پوشیدن، استحمام

  • بروز رفتارهای ناپسند

آسیب شناسی بیماری آلزایمر:

بین سلول های مغزی این بیماران رسوبات پروتئینی به نام پلاک های آمیلوئید ایجاد می گردد. این پلاک ها نه تنها مانع از ارتباط بین سلول های عصبی می شود ، بلکه باعث تخریب سلول های عصبی می شود. علاوه بر پلاک های آمیلوئید، کلافه های پیچیده ی دیگری با نام کلافه های نوروفیبریلری در سلول های عصبی مغر بوجود می آید. ازدیاد و رشد این ترکیب نیز باعث از بین رفتن سلول های مغزی می شود. کاهش سطح بعضی از مواد شیمیایی که پیام ها را بین سلول های عصبی منتقل می کند نیز باعث از بین رفتن ارتباط بین سلول ها می گردد.تمام این موارد باعث کوچک شدن و آتروفی مغز می شود.

دلایل بروز آلزایمر:

  • پارکینسون

  • بیماری کره هانتینگتون

  • نارسایی های عروقی

  • تروما و ضربه های مغزی

  • سندروم های مادرزادی ژنتیکی مثل سندروم داون

  • عدم فعالیت فیزیکی

  • رژیم های نامتعادل

  • مصرف دخانیات

  • مصرف الکل

  • دیابت

  • فشار خون بالا در اواسط زندگی

  • چاقی

  • انزوای اجتماعی

  • پیشرفت تحصیلی پایین

  • عدم فعالیت شناختی

  • افسردگی در اواسط زندگی

علائم آلزایمر و مراحل بیماری آلزایمر:

مرحله یک :

کاهش خفیف تا خیلی خفیف عملکرد شناختی (Very mild to mild decline)

مشکلات رفتاری:

کاهش کنترل روی رفتار، کاهش پاسخ های خود بخودی، عصبانیت و اضطراب شدید در مواجهه با این علائم

مشکلات شناختی :

مشکلات خفیف در حافظه و کاهش توانایی در آغاز عملکردهای اجرایی، مشکل در انتخاب کلمات، کاهش توجه، تمرکز و ادراک، نیاز به تکرار چند باره دستورات ، مکالمات بسیار سطحی، مشکلات خفیف در شناخت چهره افراد و انجام کارهای پیچیده

کاهش خفیف عملکرد اجتماعی (کاهش درک ایما و اشاره)

کاهش عملکرد شغلی

این بیماران معمولا مشکلات حرکتی ندارند.

عوامل خطر ساز در بروز بیماری آلزایمر:

عوامل خطر ساز در بروز بیماری آلزایمر به صورت دقیق مشخص نیست اما در بررسی های صورت گرفته عوامل گوناگونی شناخته شده اند:

سن بالاتر از ۶۵ سال،سابقه خانوادگی، سکته مغزی، سابقه ضربه شدید به سر، بیماری های عروق کرونر، کمبود فعالیت های فکری، جنس مونث، کمبود ویتامین و اسید فولیک، کمبود فعالیت های بدنی و ورزش، سابقه افسردگی، استرس های روانی- اجتماعی مانند فوت همسر و بازنشستگی، افزایش کلسترول خون، مصرف دخانیات، سموم موجود در محیط زیست و … از این علل هستند

روش های تشخیص بیماری آلزایمر:

تشخیص این بیماری توسط پزشک و با بررسی تاریچه سلامت بیمار و انجام برخی معاینات جسمانی، روانی و آزمایش هایی چون سیتی اسکن، ام آی آر مغزی ، نوار مغزی، آزمایش مایع نخاع و آزمون های روانی تست حافظه انجام می پذیرد.

درمان:

به موازات پیشرفت های علم پزشکی و تحقیقات جدید خصوصا در سالهای اخیر چشم اندازهای تازه ای از امید به وجود آمده است.اما در حال حاضر فرایند درمان بیشتر به معنای جلوگیری از پیشرفت بیماری و کنترل علائم و اختلالات روانی و رفتاری ناشی از آن می باشد.مراجعه به پزشک متخصص مغز و اعصاب(نورولوژیست) جهت دریافت درمان دارویی و روانپزشک( اعصاب و روان) جهت کنترل اختلالات رفتاری توصیه می گردد. به علاوه می توان در کنار درمان دارویی از درمان های تکمیلی و روش های غیر دارویی همچون روان درمانی ، گفتار درمانی، کاردرمانی، هنر درمانی( به ویژه موسیقی، نقاشی) ماساژدرمانی، رایحه درمانی( عطر اسطوخودوس، پوست لیمو) هومیوپاتی ( درمان با داروهای گیاهی) و یا اکسیژن درمانی استفاده نمود.

مشکل حافظه و دمانس:

درباره ی ماهیت بیماری اطلاعات کسب کنید.اگر بیمارتان در مراحل اولیه بیماری است دغدغه و مشکلاتتان را با او در میان بگذارید.گاهی مراقب فرد سالمند می گویند طاقتشان طاق شده در این مواقع سعی کنید فقط یک مشکل را حل کنید بعضی مواقع بهبودی کوچک نتایج بزرگی را به دنبال دارد.فردی که از بیمار مراقبت می کند به خود فرصت استراحت بدهد و گاهی از مسئولیت مراقب فاصله بگیرد.در برخورد با بیماران دمانسی سخت نگیرید اگر نمی تواند با قاشق غذا بخورد غذاهایی برایش تهیه کنید که با انگشت غذا بخورد.یادتان باشد بیمار دمانس یک انسان است و از شنیدن لطیفه های جالب لذت می برد.رای فرد بیمار محیطی را فراهم آورید که به اندازه ی کافی آزادی داشته باشد.طبق برنامه ی منظم فعالیت های روزمره ی سالمند را انجام دهید(غذا ، دارو، خواب) به این ترتیب بیمار می آموزد که هر ساعت انتظار چیزی را داشته باشد.در مورد هر کاری که می خواهید انجام دهید (غذا دادن، حمام بردن) برای بیمار توضیح دهید که چه می کنید و چرا ؟ در مورد مسائل مختلف با بیمار صحبت کنید اما هرگز در حضور بیمار درباره ی او صحبت نکنید.برای اینکه خیالتان از گم شدن بیار راحت باشد یک دستبند یا گردنبند شناسایی شامل:آدرس و شماره تلفن برای بیمارتان تهیه کنید.آموزش مهارت های ساده و مبتدی و تشویق بیماران دمانس باعث فعال نگه داشتن بیمار می شود اما از آنها انتظار نداشته باشید با سرعت گذشته یاد بگیرند.

جهت رفع مشکلات دمانس میتوانید از تیم تخصصی کلینیک درد مرکز یاس کمک بگیرید

تیم تخصصی یاس کمک به بهبود کیفیت زندگی

برای ارتباط با ما اینجا کلیلک نمایید