عفونت قارچی ناخن(انیکومایکوزیس)

 

یکی از علل مهم ویزیت بیماران سالمند در مراکز درمانی، بیماری های عفونی پوستی است و یکی از شایع ترین عفونت پوستی در سالمندان، عفونت قارچی است که شامل انواع مختلف است.

اونیکومایکوز عفونت قارچی شایع ناخن های دست و پا است که به وسیله انواعی از درماتوفیت ها، مخمر و قارچ ها ایجاد می شود. میزان شیوع این عفونت در حال افـزایش اسـت. بـیش از ٠ ۵ درصـد تمامـی ضایعات ناخن به عفونت قارچـی مـربوط مـی شـوند و تقریباً ٣٠ درصد بیماران مبتلا به عفونت قارچی جلدی دچاراونیکومایکوز هستند.

انواع مختلف بالینی اونیکومایکوزیس

 

• اونیکومایکوز سفید سطحی 

 لکه های سفید گچی متمایزی در سطح صفحه ناخن ایجاد می شود و این لکه ها به راحتی از سطح صفحه ناخن تراشیده می شوند. قارچ از بالا به صفحه ناخن حمله می کند و این مسئله باعث می شود که سطح ناخن خشن، پودری و سفید شود. این فرم غالبا ناخن های بزرگ پا را مبتلا می سازد. لکه سفید در ابتدا نقطه ای بوده اما با گسترش عفونت تمامی سطح ناخن را در بر می گیرد.

• اونیکومایکوز زیر ناخنی لبه خارجی و جانبی  

این فرم بیشترین درصد کچلی های ناخن (تینا اونگیوم) را تشکیل می دهد. در این شکل از بیماری کراتین زیر ناخن درگیر شده و با پیشرفت عفونت، بستر ناخن و صفحه آن نیز گرفتار می شوند. ممکن است یک یا بیش از یک ناخن و یا همه ناخن ها مبتلا شوند. عفونت ابتدا به صورت افزایش لایه های قارچی زیر ناخنی شروع شده و یک توده زرد مایل به خاکستری در زیر ناخن ایجاد می شود که موجب جدا شدن لبه آزاد ناخن می گردد و در نهایت کل ناخن را فرا می گیرد.

• اونیکومایکوز زیر ناخنی پروکسیمال

موجب ایجاد یک لکه سفید که در زیر کوتیکول چین پروکسیمال ناخن ظاهر می شود و به سمت انتهای ناخن گسترش می یابد. این شکل از کچلی ناخن برخلاف اشکال قبلی نادر است.

• اونیکومایکوز کاندیدائی  

با عفونت اطراف ناخن شروع می شود و چین های اطراف ناخن قرمز رنگ و ملتهب می شود و سپس باعث جداشدن ناخن از پوست زیرین خود ، حالت کاذب چماقی شدن می گردد. عفونت ناخن در اثر کاندیدا آلبیکنس نسبت به سایر قارچ ها عفونت حادتری است و غالبا چرک دار می باشد و تمایل دارد که قسمت های طرفی و پایین ناخن را درگیر کند.

• اونیکومایکوز توتال دیستروفیک

به صورت صفحه ناخن خرد شده و از هم پاشیده شده مشاهده می شود. معمولا یا به صورت یک عفونت اولیه بروز می کند و یا مرحله نهایی انواع مختلف اونیکومایکوزیس می تواند باشد.

علائم عفونت قارچی ناخن:

• افزایش ضخامت ناخن،

• ناخن ناهموار و شکننده و بریده بریده،

• ناخن تغییر رنگ یافته و بدمنظره

• احساس درد در انگشت دست یا پا هنگام فعالیت‌های معمولی روزانه

عوامل خطر(ریسک فاکتورها)

•  اگر به تازگی آنتی بیوتیک دریافت کرده‌اید.

• اگر استروئید دریافت کرده‌اید.

• دیابت دارید.

• افزایش وزن دارید.

• قبلا دچار عفونت قارچ پوستی بوده‌اید.

• سیستم ایمنی ضعیفی دارید.

• پوستتان مرطوب است.

• اگر بدن خود را بعد از عرق کردن و یا دوش گرفتن، خشک نمی‌کنید.

• اگر لباس‌های تنگ و پلاستیکی بپوشید، عرق نمی‌تواند از روی سطح پوست تبخیر شود، لذا پوست مرطوب می‌ماند و امکان ابتلا به قارچ پوستی زیاد می شود.

انتقال عفونت قارچی پوست

این عفونت از یک فرد به فرد دیگر قابل انتقال است؛ برای مثال در کلاس‌های ورزشی و استخرهای شنا، عفوت قارچی پای ورزشکار شایع است. تماس با ملحفه یا حوله و شانه آلوده می‌تواند باعث انتقال عفونت‌های قارچی پوست گردد.

تشخیص عفونت‌های قارچی

معمولاً عفونت‌های قارچی بر مبنای تاریخچه پزشکی بیمار و معاینه فیزیکی تشخیص داده می‌شوند. لکه‌ها و ضایعات عفونت‌های قارچی منحصربه‌فرد بوده و معمولاً با یک معاینه فیزیکی ساده قابل شناسایی هستند. همچنین پزشک از یک نور فرابنفش استفاده می‌کند تا لکه‌ها را واضح‌تر ببیند. به علاوه، ممکن است او برای تأیید تشخیص، دستور به کشت قارچ یا نمونه‌برداری (از طریق تراشیدن سطح پوست ضایعه) بدهد.

درمان عفونت های قارچی

 

پزشک، نحوه درمان را بر مبنای موارد زیر تعیین می‌کند:

• سن، وضعیت کلی سلامت و تاریخچه پزشکی

• میزان گستردگی عارضه

• محل ایجاد عفونت قارچی

• میزان تحمل بیمار نسبت به برخی داروها، روش‌های درمانی و درمان‌های غیردارویی

• انتظارات بیمار از درمان

• نظر یا صلاح‌دید بیمار

درمان براساس تصمیم پزشک می تواند شامل: داروهای ضدقارچ موضعی(کرم‌ها)، داروهای ضدقارچ خوراکی شود.